NMN czyli mononukleotyd nikotynamidowy – co to jest i jakie ma właściwości?

Mononukleotyd nikotynamidowy (NMN) to związek, który w ostatnich latach wzbudził duże zainteresowanie w świecie nauki i biohackingu. Jako prekursor NAD+ (dinukleotydu nikotynoamidoadeninowego), odgrywa kluczową rolę w procesach komórkowych związanych z produkcją energii, naprawą DNA i metabolizmem. Wraz z wiekiem poziom NAD+ w organizmie spada, co może prowadzić do osłabienia funkcji komórkowych i przyspieszenia procesów starzenia.

Badania sugerują, że suplementacja NMN może wspomagać zdrowie metaboliczne, poprawiać funkcje poznawcze oraz wspierać regenerację organizmu (PubMed). Mimo obiecujących wyników badań substancja ta została zakazana jako suplement diety w niektórych krajach. W tym artykule przyjrzymy się jej działaniu, właściwościom oraz aktualnemu statusowi prawnemu.

Czym jest NMN?

Mononukleotyd nikotynamidowy (NMN), to organiczny związek chemiczny, który odgrywa kluczową rolę w metabolizmie komórkowym. NMN jest  prekursorem NAD+ (dinukleotydu nikotynoamidoadeninowego), substancji niezbędnej do prawidłowego funkcjonowania komórek. NAD+ uczestniczy w setkach reakcji enzymatycznych, wpływając na produkcję energii, naprawę DNA oraz regulację ekspresji genów (PubMed).

Mononukleotyd nikotynamidowy – opis i definicja 

NMN (β-nikotynamid mononukleotyd) to pochodna witaminy B3 (niacyny), pełniąca funkcję prekursora dinukleotydydu nikotynoamidoadeninowego (NAD+). Związek ten występuje naturalnie w organizmie oraz w niektórych produktach spożywczych. NAD+ jest niezbędny do funkcjonowania wielu enzymów i bierze udział w procesach metabolicznych związanych z produkcją energii oraz naprawą uszkodzeń DNA. Jego poziom spada wraz z wiekiem, co prowadzi do osłabienia funkcji komórkowych. NMN ma potencjał w odbudowie poziomu NAD+, co może pozytywnie wpłynąć na zdrowie i procesy starzenia (PubMed).

Jak NMN działa na organizm?

Działanie NMN opiera się na jego zdolności do zwiększania poziomu dinukleotydydu nikotynoamidoadeninowego w organizmie. Ponieważ odgrywa on niezwykle ważną rolę w produkcji energii w mitochondriach, jego wzrost może poprawiać wydolność metaboliczną komórek.

Jakie właściwości ma mononukleotyd nikotynamidu?

Mononukleotyd nikotynamidu jest przedmiotem wielu badań mających na celu ustalenie jego właściwości i działania, a także bezpieczeństwa.

NMN jako kluczowy składnik w procesach komórkowych

NMN jest istotnym elementem szlaków metabolicznych, które wspomagają funkcjonowanie całego organizmu. Zwiększając poziom NAD+, NMN wspiera:

• Działanie sirtuin – to enzymy, które regulują procesy starzenia oraz metabolizm, a ich aktywność zależy od poziomu NAD+ (PubMed).
• Oczyszczanie mitochondriów (mitofagię) – NMN wspiera eliminację uszkodzonych mitochondriów, co poprawia ich efektywność i zapobiega ich dysfunkcji (PubMed).
• Redukcję stresu oksydacyjnego – NMN działa jako czynnik ochronny dla komórek, zmniejszając poziom wolnych rodników i ograniczając stany zapalne (PubMed).

Właściwości przeciwstarzeniowe i zdrowotne NMN

Badania wykazują, że NMN może opóźniać procesy starzenia oraz poprawiać funkcjonowanie organizmu na różnych poziomach. W jednym z badań przeprowadzonych w 2023 roku suplementacja NMN przez 12 tygodni zwiększyła poziom NAD+ oraz poprawiła metabolizm u osób w średnim wieku (PubMed).

Korzyści NMN obejmują:

• Poprawę zdrowia sercowo-naczyniowego
• Lepszą regenerację tkanek
• Ochronę układu nerwowego
• Zwiększoną odporność na stres oksydacyjny

NMN jako suplement diety

Pomimo obiecujących wyników badań, NMN został zakazany jako suplement diety w niektórych krajach. W USA FDA uznała, że NMN powinien być klasyfikowany jako lek, co oznacza konieczność przeprowadzenia dalszych badań klinicznych przed jego oficjalnym dopuszczeniem do sprzedaży.

W Unii Europejskiej sytuacja jest nieco inna. W listopadzie 2022 roku Komisja Europejska nadała NMN status „nowej żywności” (novel food), co oznacza, że substancja ta nie była powszechnie spożywana przed 15 maja 1997 roku i wymaga oceny bezpieczeństwa przed wprowadzeniem na rynek (Link)(Link). W praktyce oznacza to, że NMN nie jest obecnie dopuszczony do sprzedaży jako suplement diety w UE, dopóki nie zostanie zatwierdzony.

Decyzje te wywołały wiele kontrowersji, szczególnie wśród zwolenników biohackingu. Bez odpowiednich badań nad jego długoterminowym bezpieczeństwem, wprowadzenie NMN jako suplement diety pozostaje pod znakiem zapytania.

Jakie produkty zawierają NMN?

NMN występuje naturalnie w niektórych produktach spożywczych, choć w niewielkich ilościach. Najwięcej znajdziemy go w:

• Brokułach
• Awokado
• Kapuście
• Krewetkach
• Mięsie drobiowym

Choć żywność zawiera pewne ilości NMN, ich stężenie jest zbyt niskie, by miało istotny wpływ na poziom NAD+ w organizmie.

Dawkowanie i zalecenia dotyczące użycia

W badaniach klinicznych stosowano dawki NMN w zakresie od 250 mg do 1000 mg dziennie. W jednym z badań przeprowadzonych w 2023 roku na grupie zdrowych dorosłych wykazano, że suplementacja NMN w dawce 300 mg dziennie przez 60 dni zwiększyła poziom NAD+ we krwi, nie powodując jednocześnie żadnych istotnych skutków ubocznych (PubMed).

Chociaż NMN wydaje się dobrze tolerowany, optymalna dawka spożycia dla różnych grup wiekowych i stanów zdrowotnych pozostaje nadal przedmiotem badań.

Zalecenia dotyczące bezpieczeństwa stosowania NMN

W tym dziale omówimy zalecenia i przeciwwskazania dotyczące stosowania NMN.

Czy NMN jest bezpieczny?

Obecne badania sugerują, że NMN jest dobrze tolerowany i nie wykazuje poważnych skutków ubocznych. W badaniach klinicznych nie odnotowano istotnych działań niepożądanych nawet przy długotrwałym stosowaniu, jednak długoterminowy wpływ suplementacji NMN na organizm ludzki nie został jeszcze w pełni zbadany (PubMed). Ponadto, niektóre osoby mogą mieć indywidualne przeciwwskazania do jego stosowania (PubMed).

Kto powinien unikać NMN?

NMN może nie być odpowiedni dla każdego. Szczególną ostrożność powinny zachować:

• Kobiety w ciąży i karmiące piersią (brak badań dotyczących bezpieczeństwa w tych grupach),
• Osoby z chorobami autoimmunologicznymi,
• Osoby przyjmujące leki wpływające na metabolizm komórkowy.
• Osoby uczulone na którykolwiek ze składników substancji

Terapia światłem czerwonym a NMN – synergiczne wsparcie dla długowieczności

Czy połączenie NMN i RLT może mieć działanie synergiczne? Zarówno jedna jak i druga metoda działa na poziomie komórkowym, przyjrzyjmy się więc, jak mogłyby się uzupełniać.

Jak światło czerwone wpływa na metabolizm komórkowy?

Terapia światłem czerwonym (RLT, ang. Red Light Therapy) to metoda, która polega na naświetlaniu organizmu światłem o konkretnej długości fali. Badania wykazały, że światło czerwone może poprawiać funkcjonowanie mitochondriów, zwiększając produkcję ATP (nośnika energii komórkowej) i redukując stres oksydacyjny.

Połączenie NMN i terapii światłem czerwonym

Połączenie NMN i terapii światłem czerwonym może działać synergicznie, wspomagając metabolizm komórkowy i opóźniając procesy starzenia.  Podczas gdy NMN zwiększa poziom NAD+, światło czerwone wspiera funkcjonowanie mitochondriów, co może prowadzić do lepszej regeneracji komórek i poprawy wydolności organizmu.

Podsumowanie – czy warto stosować NMN?

NMN to obiecujący związek o potencjalnym działaniu przeciwstarzeniowym, wspierającym zdrowie metaboliczne i funkcje komórkowe. Badania sugerują, że może on poprawiać wydolność fizyczną, regenerację oraz funkcje poznawcze, jednak jego status prawny pozostaje kontrowersyjny. W USA został zaklasyfikowany jako lek, a w Unii Europejskiej uznano go za nową żywność, co oznacza konieczność dalszych badań przed oficjalnym dopuszczeniem na rynek jako suplement diety.

Czy NMN wróci do sprzedaży w formie suplementu diety? Na to pytanie odpowiedź przyniosą przyszłe badania kliniczne i decyzje regulatorów. Tymczasem warto śledzić najnowsze doniesienia naukowe i dostosowywać wybory zdrowotne do aktualnej wiedzy. Niezależnie od tego pamiętaj, że żaden suplement diety nie zastąpi zrównoważonego sposobu żywienia i zdrowego stylu życia!

Źródła:

1. Lin, Y., Maier, A. B., Tao, R., Lin, Z., Vaidya, A., Pendse, S., Thasma, S., Andhalkar, N., Avhad, G., & Kumbhar, V. (2023). Study on Nicotinamide Mononucleotide (NMN) and its effects. Na stronie: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36482258/
2. Song, Q., Zhou, X., Xu, K., Liu, S., Zhu, X., & Yang, J. (2023). The safety and antiaging effects of Nicotinamide Mononucleotide in human clinical trials: An update. Na stronie: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/37619764/
3. Deng, H., Ding, D., Ma, Y., Zhang, H., Wang, N., Zhang, C., & Yang, G. (2024). Nicotinamide Mononucleotide: Research process in cardiovascular diseases. Na stronie: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/39273473/
4. Wang, M., Cao, Y., Li, Y., Wang, L., Liu, Y., Deng, Z., Zhu, L., & Kang, H. (2024). Research advances in the function and anti-aging effects of Nicotinamide Mononucleotide. Na stronie: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/39308064/
5. Hodzic Kuerec, A., Wang, W., Yi, L., Tao, R., Lin, Z., Vaidya, A., Pendse, S., Thasma, S., Andhalkar, N., Avhad, G., Kumbhar, V., & Maier, A. B. (2024). Towards personalized nicotinamide mononucleotide (NMN) supplementation: Nicotinamide adenine dinucleotide (NAD) concentration. Na stronie: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/38430946/
6. Nadeeshani, H., Li, J., Ying, T., Zhang, B., & Lu, J. (2021). Nicotinamide mononucleotide (NMN) as an anti-aging health product – Promises and safety concerns. Na stronie: https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9039735/
7. European Commission. (2022). Novel Food Consultation Status: NMN [Report]. Na stronie: https://food.ec.europa.eu/system/files/2022-10/novel-food_consult-status_nmn-cz.pdf
8. Główny Inspektorat Sanitarny. (b.d.). Nowa żywność – Novel Food. Na stronie: https://www.gov.pl/web/gis/nowa-zywnosc–novel-food2